Испитивање процесора Ризен 5 3600 и Ризен 7 3800Кс - шта и за кога?

Трећа серија процесора Ризен заснован на архитектури Зен 2 објављена је пре 4 месеца и од тада је на тржишту прави немир. Прије тога, АМД се могао борити против Интела само по цијени, али након јулске премијере, много тога се промијенило. АМД је престао да буде само јефтинија алтернатива и почео је да се озбиљно такмичи. Упоредо са тим, цијене производа су порасле, јер је и сама предсједница АМД-а изјавила да ће платформа Кс570 и нова серија процесора бити премиум сегмент.

Функционалне промене, смањење трошкова производње

То је био снажан ударац за Интел, јер он сам није представио 10 нм процесоре у производњу и још увек их производи у врло зрелом 14 нм процесу - али морате се сетити да је то радио већ више од четири године. АМД Кс570је такође прва платформа која је представила нови ПЦИ-Екпресс стандард - верзија 4.0. До сада је Интел то увек чинио, а АМД је био у том погледу уназад. Овај пут је, међутим, другачије. Изгледа да је АМД за две године (које су прошле од премијере првог Ризен-а) неколико година свог немара са осветом успео да освети Интел. Технолошки процес, иновације и само перформансе и даље су у рукама Интел-а због чињенице да његови процесори могу постићи много веће фреквенције од процесора АМД. У овом, зелени још није успео да се суочи са плавим. Ипак, веома брзо добијају удио на тржишту за десктоп процесоре, а ускоро и за сервере.

Најважнија промена у односу на претходну серију је употреба две врсте силицијумских језгара на процесорском ламинату. Сама процесорска језгра су "упакована" у чипове, по 4 језгре (8 нити) . Ови чипови су технолошки најнапреднији део нових Ризен процесора, пошто се праве у 7нм класи , тако да емитују мање топлоте и постижу веће фреквенције од претходне серије. Поред чипса са само процесорским језграма, на ламинату се налази и И / О чип.

И / О чип је направљен у старијој 12нм класи са циљем да се смање трошкови. У овом чипу налазе се сви ДДР4, ПЦИ-Екпресс, УСБ 3.2 РАМ контролери . Све је повезано једнаком другом шином Инфинити Фабриц као у случају њених претходника. Укратко - сваки процесор састоји се од најмање три система под расподјелом топлине. Два чипса са језграма (свака 4) и И / О чипом. Ово такође утиче на трошкове производње, јер неисправне силицијумске структуре могу бити одбачене у процесу производње крајњег процесора. Да је процесор монолитан, сваки квар у процесу производње био би губитак целине.

Промене у архитектури

Најважније промене у архитектури Зен 2 у поређењу са претходником су:

  • Реконструкција ФПУ јединице, проширивање на 256 бита. Теоретски, перформансе помоћу АВКС2 инструкције би требале порасти за 100% јер се већ могу кретати на 256-битним векторима у једном сатном циклусу
  • Повећање кеш меморије за микро операције, до 4096 уноса (у поређењу са 2048 за претходнике)
  • Много исправки за преузимање и декодирање инструкција
  • Боље предвиђање скока
  • Удвостручавање Л3 кеш меморије унутар једног килета

Узимајући у обзир све ове промјене, ИПЦ (Инструцтионс пер Цлоцк) порастао је за 15%, према АМД-у, што потврђују тестови који су већ доступни на интернету.

Dodatkowo zarówno same procesory jak i dedykowana im platforma (chipset AMD X570) obsługują PCI-Express w wersji 4.0 dwukrotnie szybsze od poprzednika. Jest obsługiwany też oficjalnie standard USB 3.2 dublujący szybkość transmisji po pojedynczym kablu z 10 Gbps do 20 Gbps, co oznacza w praktyce szybkość do 2,5 GB/s. Odpowiednią nawet dla dołączanych przez takie złącze dysków SSD PCI-Express 3.0 nVMe. Trzeba więc przyznać, że platforma jest bardzo nowoczesna jak na ten czas.

Ryzen 5 3600 oraz Ryzen 7 3800X - czyli bohaterowie tego testu

Oba procesory składają się z dwóch chipletów z rdzeniami x86. Model Ryzen 5 3600 ma 3 aktywne rdzenie w każdym (3+3), zaś model Ryzen 7 3800X ma wszystkie aktywne (4+4). Każdy rdzeń oczywiście obsługuje dwa wątki jednocześnie, dzięki technologii SMT - więc prezentowane procesory są odpowiednio 12 i 16 wątkowe. Częstotliwość bazowa Ryzen 5 3600 wynosi 3,6 GHz, a w trybie Precision Boost (odpowiednik Turbo Intela) może osiągać do 4,2 GHz w zależności od temperatury, coolera i warunków panujących w obudowie. W przypadku Ryzen 7 3800X częstotliwość bazowa to 3,9 GHz, zaś w trybie Precision Boost może wzrastać nawet do 4,5 GHz jeśli wykorzystywać będziemy mało rdzeni. Ta ostatnia będzie jednak bardzo trudna do osiągnięcia, ponieważ jest to procesor który już mocno się grzeje, i wymaga naprawdę solidnego chłodzenia.

Zatem tytułowe co i dla kogo? Przekonajmy się dla kogo optymalnym wyborem będzie stosunkowo niedrogi sześciordzeniowy Ryzen 5 3600, a kto powinien jednak zainwestować w mocnego ośmiordzeniowca Ryzena 7 3800X.

Platforma testowa i ustawienia

Testy wydajności przeprowadzamy na następującej platformie:

  • Procesor AMD Ryzen 7 3800X i AMD Ryzen 5 3600
  • Płyta główna Gigabyte X570-I AORUS PRO WIFI, UEFI F10c (AGESA 1.0.0.4B)
  • Pamięć RAM Patriot Viper4 Blackout 2 x 8 GB DDR4-3600 (17-19-19-39)
  • Karta graficzna AMD Radeon RX470 8 GB
  • Dysk SSD Samsung 840 EVO 120 GB
  • Zasilacz CoolerMaster MASTERWATT 750W (80 Plus Bronze)
  • Cooler procesora CoolerMaster MASTER AIR MA620P

Na platformie zainstalowany jest Windows 10 Pro w wersji 64 bitowej (1903). Przed testowaniem wydajności ustawiamy pamięci RAM do parametrów nominalnych, czyli DDR4-3600 i dobieramy tylko podstawowe timingi na wartości 17-19-19-39. Resztę timingów dobiera testowana płyta główna. Profil zasilania z którego korzystamy to AMD Ryzen Balanced, polecany przez AMD.

Wydajność w renderingu oraz grach

Z uwagi na dość przeciętną kartę graficzną jaką jest Radeon RX470 w 2020-2021 roku testy w grach należy brać troszkę z przymrużeniem oka, przy mocnej karcie pokroju GeForce RTX 2080 Super wyniki mogły by być troszkę inne. Wiele zależy też od konkretnej sytuacji w danej grze - my przedstawiliśmy typowe sytuacje i miejsca testowe w grach. Testy wykonaliśmy w rozdzielczości FullHD, z wysokimi detalami - by nie tworzyć sztucznego środowiska testowego. Widać jednak że przy karcie tej klasy 8 rdzeni raczej niewiele zmienia, i najprawdopodobniej nawet z mocniejszą kartą różnice nie będą aż tak znaczące jaka jest różnica w cenie obu procesorów. Co innego rendering, tam wszystko skaluje się niemalże liniowo z ilością rdzeni, i tam Ryzen 7 3800X naprawdę się wykazał notując mniej więcej o 26-27% lepsze wyniki aniżeli Ryzen 5 3600. To właśnie bardziej profesjonalne zastosowania są konikiem najwyższych modeli procesorów Ryzen, i tak jest też w naszym przypadku.

Pobór energii elektrycznej

Niejako zgodnie z oczekiwaniami, platforma z procesorem Ryzen 5 3600 pobiera o około 28% energii elektrycznej pod pełnym obciążeniem. Adekwatnie do ilości rdzeni…

Podsumowanie

Oba testowane procesory Ryzen mają swoje miejsce na rynku, przy czym w odróżnieniu od poprzednich serii jedno nie wyklucza drugiego. Jak wiemy z setek testów dostępnych już w sieci (bo jednak premiera tych procesorów miała miejsce już jakiś czas temu) dzięki znacznym ulepszeniom w architekturze Zen 2 względem tej pierwszej generacji oba testowane procesory są nie tylko bardzo wydajne w zastosowaniach wielowątkowych, ale także gdy wykorzystywane jest mniej rdzeni. A taka sytuacja ma miejsce w wielu grach czy aplikacjach użytkowych. AMD dopracowało swoją wersję Turbo całkiem dobrze w stosunku do poprzednich generacji, i dystans do procesorów Intela jest już naprawdę niewielki. Wracając jednak do dwóch procesorów które mieliśmy okazję przetestować - Ryzen 5 3600 to koszt około 900 zł, zaś model Ryzen 7 3800X około 1800 zł.

Ryzen 7 3800X ma o 25% rdzeni więcej. Uwzględniając to, Ryzen 7 3800X raczej nie jest raczej optymalnym procesorem do typowego domowego PC dla gracza, ale raczej dla profesjonalisty który na pracy tego procesora zarobi i zaoszczędzi czas szybciej generując swoje projekty, prace, wizualizacje. W grach z bardzo wydajną kartą graficzną pokroju GeForce RTX 2080 Super Ryzen 7 3800X najprawdopodobniej także okaże się szybszy od Ryzen 5 3600, ale nie będzie to miało większego znaczenia w kontekście komfortu gry, a raczej będzie widoczne tylko na wykresach jako przewaga czysto teoretyczna. Ryzen 5 3600 jest natomiast optymalnym wyborem do domowego PC dla graczy, i na tym polu bardzo dobrze konkuruje także z Intelem. Do profesjonalnych zastosowań oczywiście też się nadaje, ale trzeba nastawiać się na 25-28% niższą wydajność niż w przypadku ośmiordzeniowego modelu Ryzen 7 3800X. O tyle dłużej będzie się czekać na rendery grafik czy kompresję filmów. Decyzja należy już jednak do klienta końcowego, jego wymagań i oczekiwań.